Skrót DTP może wydawać się enigmatyczny z perspektywy osób niemających większej styczności
z poligrafią albo projektowaniem graficznym. Tytułowe pojęcie odnosi się jednak do czynności, której rezultat mógł podziwiać właściwie każdy. Otóż za pięknie wydane książki oraz magazyny
z harmonijnym układem tekstu i obrazów odpowiada profesjonalny grafik DTP. Dowiedz się więcej na temat tej profesji.

DTP – co to?

DTP oznacza Desktop Publishing. W praktyce oznacza to tworzenie materiałów wydawniczych przy użyciu komputera osobistego i specjalistycznego oprogramowania. Cały proces obejmuje projektowanie, składanie, formatowanie oraz przygotowanie do druku lub publikacji cyfrowej. Przedmiotem tych działań są różnorodne materiały – od prostych ulotek i wizytówek po złożone katalogi, książki bądź czasopisma.

Termin DTP pojawił się wraz z rewolucją komputerową, która przeniosła procesy składu z tradycyjnych metod drukarskich na biurko projektanta. Można to uznać za fundamentalną zmianę w sposobie opracowania materiałów drukowanych. Doszło do demokratyzacji profesji, która wcześniej pozostawała dostępna tylko dla wąskiego grona specjalistów.

DTP odgrywa fundamentalną rolę w branży poligraficznej i wydawniczej. Dzięki niemu możliwe staje się precyzyjne kontrolowania każdego aspektu projektu. Twórca jest w stanie dowolnie zarządzać typografią, paletą barw, układem elementów na stronie i innymi efektami. Umiejętne wykorzystanie dostępnych narzędzi sprzyja też budowaniu spójnego wizerunku marki stojącej za daną publikacją.

DTP – co to znaczy w praktyce?

DTP znajduje zastosowanie w wielu obszarach. Oto kilka przykładów praktycznego wykorzystania tej techniki:

• marketing i reklama – broszury, ulotki, plakaty, banery i billboardy,
• materiały wydawnicze – książki, czasopisma, gazety, e-booki,
• identyfikacja wizualna firm – wizytówki, teczki, notesy, inne gadżety,
• opakowania produktów – etykiety, pudełka,
• materiały informacyjne – instrukcje obsługi, menu restauracyjne, katalogi produktów.

Podstawowe pojęcia w DTP

EEPSAby w pełni zrozumieć, co to DTP w praktyce zawodowej, trzeba poznać fundamentalne pojęcia związane z tą materią. Zapoznaj się z poniższymi definicjami.

Skład tekstu

To podstawowa czynność w procesie DTP. Polega ona na rozmieszczeniu tekstu na stronach publikacji w sposób estetyczny i funkcjonalny. Aby uzyskać satysfakcjonujący efekt, grafik DTP musi uwzględnić następujące kwestie:

• hierarchia informacji – wyraźne rozróżnienie między tytułami, podtytułami i tekstem głównym,
• układ kolumn – optymalna szerokość kolumn służąca czytelności,
• justowanie – sposób wyrównania tekstu (równomierne rozłożenie treści w poszczególnych wersach),
• dzielenie wyrazów – prawidłowe przenoszenie słów między wierszami,
• łamanie tekstu – unikanie tzw. wdów i sierot, czyli pojedynczych znaków albo krótkich słów na końcu wersu.

Typografia

Typografia to nic innego jak sztuka doboru czcionek. Proces ten wymaga uwzględnienia kroju pisma, wielkości fontu, odstępów między znakami oraz interlinii.

Kolor w druku

Każdy grafik DTP musi nauczyć się umiejętnie zarządzać stosowaną paletą kolorów. W tym celu trzeba wprawnie realizować konwersje pomiędzy modelami CMYK oraz RGB. Warto mieć również rozeznanie w standardzie Pantone.

Rasteryzacja i wektoryzacja

Te dwa pojęcia odnoszą się do różnych sposobów reprezentowania grafiki. Wektory składają się
z obiektów matematycznych, np. krzywych, linii, wielokątów. Poszczególne elementy projektów mogą być skalowane bez utraty jakości. Z kolei grafika rastrowa składa się z pikseli o określonych kolorach. Przy powiększaniu następuje jednak utrata jakości. Rasteryzacja oznacza proces przekształcania grafiki wektorowej na rastrową. Wektoryzacja to pojęcie odnoszące się do odwrotnego procesu.

Czego używać do realizacji DTP?

W ramach definiowania DTP należy wspomnieć również o wszystkich narzędziach wykorzystywanych w tym obszarze. Stanowią one niezastąpioną część całego procesu. Poznaj najpopularniejsze rozwiązania w tej materii.

Popularne programy do składu i projektowania

Adobe InDesign to opcja pierwszego wyboru przy profesjonalnym składzie publikacji. Program ten oferuje zaawansowane opcje pozwalające na pracę z tekstem i grafiką, a także tworzenie złożonych układów stron. To rozwiązanie cieszy się szczególnym uznaniem ze względu na funkcjonalność, przystępny interfejs oraz integrację z innymi usługami Adobe.

CorelDRAW to dość popularna alternatywa dla produktów Adobe. Program ten łączy funkcje edytora grafiki wektorowej z możliwościami wykonania składu. W rezultacie grafik DTP otrzymuje do dyspozycji bardzo wszechstronne narzędzie. Na korzyść Corela przemawia możliwość wykupienia dożywotniego dostępu w jednorazowej opłacie. Warto też dodać, że oprogramowanie działa płynnie nawet na nieco starszym sprzęcie.

Absolutnym klasykiem w tej branży jest Quark XPress, który stracił popularność na rzecz popularniejszych rozwiązań. Nie sposób też nie wspomnieć o Affinity Publisher, które cieszy się rosnącym zainteresowaniem.

Oprogramowanie wspierające

Zanim poszczególne elementy graficzne będą gotowe do wykonania składu, należy je najpierw zaprojektować. W tym celu można sięgnąć po następujące programy:

• Adobe Photoshop,
• Adobe Illustrator,
• Canva.

Rola formatów plików w druku

Aby sprawnie i efektywnie zrealizować skład, warto zadbać też o kilka kwestii technicznych. Jedną
z nich jest wybór optymalnego formatu. W grafice DTP najczęściej występują następujące rozszerzenia:

• PDF,
• TIFF,
• EPS

Proces przygotowania projektu do druku

Grafik DTP musi przeprowadzić projekt od koncepcji aż po uzyskanie pliku gotowego do wydruku.
W praktyce wiąże się to z przejściem przez następujące etapy:

Tworzenie projektu – od koncepcji do gotowego pliku

Cała koncepcja wyłania się z briefu. W dążeniu do osiągnięcia pożądanego rezultatu może pomóc sporządzenie moodboardu oraz wstępne szkice. Docelowy projekt musi uwzględniać paletę barw dostosowaną do identyfikacji wizualnej marki i dobór czcionek pasujących do charakteru publikacji. Później należy wprowadzić treści, umieścić i dopasować grafiki, a także sformatować tekst zgodnie
z przyjętymi zasadami. Należy pamiętać też o wdrożeniu spisu treści, indeksów oraz innych elementów ułatwiających nawigację w obrębie publikacji.

Przygotowanie do druku

Na tym etapie trzeba mieć na uwadze kilka kluczowych aspektów. Pierwszym z nich są spady, czyli obszar grafiki wychodzący poza linię cięcia. Zwykle jego szerokość wynosi 3-5 mm. Zachowanie tego odstępu jest niezbędne, gdy elementy graficzne sięgają krawędzi strony. Można w ten sposób ustrzec się przed powstaniem białych krawędzi po przycięciu.

O efekcie w dużej mierze decyduje też wybrana rozdzielczość. W tym przypadku optymalna wartość zależy od charakteru projektu. W przypadku druku offsetowego zaleca się 300 DPI. Przy wielkoformatowych nośnikach oglądanych z daleka wystarczy 150 DPI. Z kolei na potrzeby druku gazetowego często stosuje się 200 DPI.

Kontrola jakości

Końcowa weryfikacja bywa też określana mianem proofingu. Stanowi ona ostatnią szansę na wdrożenie ewentualnych poprawek. Należy zatem spróbować zidentyfikować jak najwięcej niedociągnięć. W ramach kontroli grafik DTP bierze pod uwagę poprawność tekstów, kompatybilność rozdzielczości, odwzorowanie kolorów, wykonanie spadów.

Później pozostaje już tylko wygenerowanie pliku przeznaczonego do wydruku. Najczęściej stosowanym formatem jest PDF. W arkuszu można łatwo uwzględnić informacje, które okazują się niezbędne
z perspektywy drukarni realizującej zlecenie.

DTP – na styku tradycji z nowoczesnością

DTP to swoista sztuka łączenia tradycji z innowacją. Z jednej strony opiera się na klasycznych zasadach typografii i kompozycji. Te prawidła stanowią dziedzictwo setek lat rozwoju sztuki drukarskiej. Z drugiej strony opisywana dziedzina sprzyja adaptowaniu nowych technologii. Dzięki nim można rozszerzyć możliwości projektanta, a także wpłynąć na sposób postrzegania publikacji przez odbiorcę końcowego. Warto zaznajomić się choć trochę z tą dziedziną, nawet jeśli nie będziesz zajmować się nią profesjonalnie. Podstawowa wiedza zapewni Ci rozeznanie, dzięki któremu lepiej odnajdziesz się w branży drukarskiej.